Προς
Τη συντακτική επιτροπή
του Terminal 119 και
Του περιοδικού Konkret
Η ιδιότητά μου ως ειδικού σε ζητήματα ιστορίας του ελληνικού εβραϊσμού και η πρόσφατη συνεργασία μου με τα μέλη του Terminal 119 για ζητήματα που άπτονται του αντισημιτισμού και του Ολοκαυτώματος στην Ελλάδα, μου υπαγορεύουν το δικαίωμα και την υποχρέωση να απαντήσω στην άστοχη και προκλητική επιστολή που απευθύνουν στο περιοδικόKonkret με τίτλο «Ελληνική μυθολογία» με πρόσχημα το άρθρο του Eberhad Rondholz,”Im Namen des Volkes”.
Και εξηγούμαι : Είναι βέβαιο ότι η επιστολή τους που δήθεν παραπέμπει σε «ορισμένα ακραία λάθη» του παραπάνω αρθρογράφου αποτελεί πρόφαση για να επιδείξουν τις πρόσφατα αποκτημένες γνώσεις των Terminal 119 που τα νεαρά μέλη τους άντλησαν πρόχειρα από δικά μου και άλλα κείμενα για τον αντισημιτισμό στην Ελλάδα. Το πρόβλημά τους είναι ότι δεν ενδιαφέρονται και επομένως δεν γνωρίζουν σχεδόν τίποτε για την άλλη όψη του ζητήματος δηλαδή της συμπεριφοράς εκείνων των Ελλήνων Χριστιανών που στη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής βοήθησαν στη διάσωση Ελλήνων Εβραίων οι οποίοι επέζησαν της καταστροφής. Όπως πολύ σωστά επισημαίνει ο συγγραφέας Eberhad Rondholz οι Ελληνες αυτοί βοήθησαν πρόθυμα τους Εβραίους που διασώθηκαν, είτε επώνυμοι ήταν όπως ο αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός που έκανε γενναίες δηλώσεις κατά των Γερμανών και ψεύτικες βαπτίσεις Εβραίων, ή ο τότε διευθυντής της αστυνομίας Αθηνών Α.Εβερτ που τους προμήθευσε πάμπολλες πλαστές ταυτότητες, είτε ιδιώτες που έκρυψαν εβραίους συμπολίτες τους στα σπίτια τους ή στα χωριά τους με κίνδυνο της ζωής τους, ή μέλη της Αντίστασης που φυγάδεψαν άτομα στη Μ.Ανατολή ή στα κέντρα αντίστασης στο βουνό. Ολοι αυτοί οι Ελληνες, όσοι και αν ήταν, υπήρξαν πολύ πιο τολμηροί και πιο αλληλέγγυοι από άλλους Ευρωπαίους ή Βαλκάνιους Χριστιανούς, πολλοί από τους οποίους είτε κατέδιδαν κατά κόρον Εβραίους όπως οι Γάλλοι και οι Ολλανδοί ή δημιούργησαν και διηύθυναν τα στρατόπεδα εξοντώσεως όπου εκτελούσαν οι ίδιοι τους Εβραίους τους όπως π.χ.στις βαλτικές χώρες, την Κροατία, την Ρουμανία κ.ά. Φυσικά ο Eberhad Rondholz έχει την πείρα και τις γνώσεις ώστε να μπορεί να κάνει τις απαραίτητες συγκρίσεις.
Το ερώτημα είναι αν είναι δυνατόν ευαισθητοποιημένοι πολιτικά και κοινωνικά νέοι να πιστεύουν ότι μπορούν να πείσουν παραβλέποντας τις αποχρώσεις σε ανάλογα ζητήματα και να πιστεύουν ότι προκειμένου να προβληθούν μπορούν να διασύρουν έγκριτους και νηφάλιους δημοσιογράφους με τεράστιο και πρωτοποριακό δημοσιευμένο έργο όπως ο Eberhad Rondholz, και ειδικά σε ζητήματα Κατοχής στην Ελλάδα. Το χειρότερο είναι ότι φαίνεται πως τα περισσότερα μέλη του Terminal 119 δεν διάβασαν καν το άρθρο του επειδή δεν γνωρίζουν τα γερμανικά και ότι βασίστηκαν στις εντυπώσεις και προσυπέγραψαν τα λάθη ενός γερμανού μέλους τους που συνέταξε την επιστολή γιατί πως αλλοιώς εξηγείται ότι ο συνοικισμός Κάμπελ (Από τον J.Campbell) μεταβάλλεται και σημειώνεται ως Kabel, που στα γερμανικά είναι «καλώδιο», ότι ο συντάκτης κατηγορεί τον Ε.Ρ. ότι αναφέρεται στη Δανία ένω δεν υπάρχει καμία τέτοια αναφορά στο άρθρο του, ότι εκτοπίστηκαν το 50% των Εβραίων της Αθήνας, αντί 600 μόνον που πράγματι συνελήφθησαν από τους 10.000 που είχαν συγκεντρωθεί στην πρωτεύουσα από όλες τις κοινότητες κ.ά. γνωστά στοιχεία που έχουν εδώ και χρόνια δημοσιευθεί σε έγκριτα και τεκμηριωμένα έργα, περιοδικά και συνεντεύξεις επιζώντων.
Τέλος, θα ήθελα να μου εξηγήσουν τα μέλη του Terminal 119 πως γίνεται εφόσον πράγματι ενδιαφέρονται για τον αντισημιτισμό στην Ελλάδα να παραγνωρίζουν την συμβολή του άθρου του ΕΡ, ενός εκ των τριών που δημοσιεύθηκαν διεθνώς, όπου ουσιαστικά καταδεικνύεται και καταγγέλλεται η κλιμάκωση του αντισημιτισμού στη σημερινή Ελλάδα, σε σχέση με την υπόθεση Πλεύρη, και το χειρότερο η αλλοτρίωση της Δικαιοσύνης, της Κοινωνίας, της Πολιτικής και της Διανόησης στην χώρα μας.
Ρένα Μόλχο
7.09.09
An
die Redaktion von Terminal 119
und
die Redaktion der Zeitschrift Konkret
Meine Eigenschaft als Spezialistin für die Geschichte des griechischen Judentums sowie meine kürzlich mit den Mitgliedern von Terminal 119 über Fragen des Antisemitismus und des Holocaust in Griechenland geführten Gespräche erlauben mir und veranlassen mich, auf den unüberlegten und provokanten Brief zu antworten, den sie, anlässlich des Artikels von Eberhard Rondholz über den Fall Plevris, unter dem Titel “Griechische Mythologie” an die Zeitschrift Konkret gerichtet haben.
Und ich stellte fest: Es ist sicher, dass der Brief, der vorgeblich auf „einige extreme Fehler“ des genannten Autors verweist, nur einen Vorwand für die jungen Mitglieder von Terminal 119 darstellt, ihre kürzlich aus meinen und andern Texten zum Antisemitismus flüchtig angelesenen Kenntnisse vorzuführen. Ihr Problem ist, dass sie sich nicht für die andere Seite des Themas interessieren, nämlich das Verhalten jener christlichen Griechen, die während der deutschen Okkupation den griechischen Juden halfen, die die Katastrophe überlebten, wovon sie folglich auch so gut wie keine Kenntnisse besitzen.
Wie der Autor Eberhard Rondholz völlig richtig betont, halfen diese Griechen den Juden bereitwillig, zu überleben. Es waren, einerseits, Prominente wie der Erzbischof Damaskinos, der mutig bei den Deutschen protestierte und Scheintaufen vornahm, oder der Athener Polizeichef A. Evert, der zahlreiche falsche Personalausweise ausstellte; es waren, andererseits, Privatleute, die jüdische Mitbürger unter Lebensgefahr in ihren Häusern oder Dörfern versteckten; und es waren schließlich Mitglieder der Résistance, die Juden zur Flucht in den Nahen Osten oder in die Widerstandszentren in den Bergen verhalfen.
All diese Griechen, wie viele auch immer, waren viel mutiger und solidarischer als andere Christen in Europa oder auf dem Balkan, von denen viele in großer Zahl Juden denunzierten, wie die Franzosen und die Holländer, oder Vernichtungslager errichteten oder leiteten und dort Juden ermordeten, wie im Baltikum, in Rumänien, in Kroatien etc. Der Autor Eberhard Rondholz besitzt die nötigen Kenntnisse, um die entsprechenden Vergleiche anzustellen.
Wie können politisch und sozial sensibilisierte junge Menschen nur glauben, überzeugen zu können, wenn sie Nuancen übersehen, und, um sich in Szene zu setzen, angesehene und nicht zuletzt durch zahlreiche einschlägige Veröffentlichungen über Fragen der Okkupation in Griechenland ausgewiesene Journalisten wie Eberhard Rondholz in Verruf bringen.
Am schlimmsten ist, dass die meisten Mitglieder von Terminal 119 den Artikel gar nicht gelesen zu haben scheinen, weil sie nicht deutsch können und sich auf Eindrücke stützen und die Fehler eines deutschen Mitglieds gegengezeichnet haben, das den Brief geschrieben hat. Wie sonst erklärt sich, dass die Siedlung Campbell in „Kabel“ (griechisch: καλώδιο) verwandelt wird, oder dass der Briefschreiber dem Autor Rondholz eine Äußerung über die Dänen unterstellt, die in seinem Artikel nirgends wiederzufinden ist; wie erklärt sich die Behauptung, dass 50% der Athener Juden deportiert worden seien, während in Wirklichkeit nur 600 tatsächlich verhaftet wurden, von den 10.000, die sich in Athen aus ganz Griechenland zusammengefunden hatten – bekannte Zahlen, die schon vor Jahren in seriösen und gut dokumentierten Arbeiten, in Periodika und Interviews mit Überlebenden veröffentlicht worden sind.
Zum Abschluss möchte ich die Mitglieder von Terminal 119 bitten, mir zu erklären: Wenn sie sich wirklich für den Antisemitismus in Griechenland interessieren, wieso sie den Beitrag des Artikels von Eberhard Rondholz verkennen, den dieser (einer von drei in der internationalen Presse erschienenen) zur Aufklärung über die Eskalation des Phänomens des Antisemitismus im heutigen Griechenland geleistet hat, am Beispiel der Affäre Plevris, sowie über den Verfall der Justiz, des sozialen und politischen Lebens in unserem Land.
Rena Molcho
11.11.09
* τα λάθη στην αναγραφή των ονομάτων επισημάνθηκαν από την ίδια τη Ρ. Μ.
1. Eberhard(leipei to 2o r)
2. Rena Molho kai oxi Molcho.
Ακολουθεί η επιστολή απάντησης του terminal 119 προς την κα. Μόλχο,
το περιοδικό Konkret και τον κ. ER
«Ελληνική μυθολογία»… συνέχεια
Στις 17.6.2009 το terminal119 έστειλε στο γερμανικό ριζοσπαστικό περιοδικό Konkret μια επιστολή, υπό τον τίτλο «Ελληνική Μυθολογία» με αφορμή ένα κείμενο που δημοσιεύθηκε στο τεύχος του 6/2009. Στην επιστολή αυτή του terminal119, την οποία μπορείτε να βρείτε εδώ http://www.terminal119.gr/show.php?id=465 , απάντησε πρόσφατα – κάπως απρόσμενα είναι η αλήθεια – όχι ο συγγραφέας του αρχικού κειμένου του Konkret αλλά… η ιστορική Ρένα Μόλχο (την επιστολή της μπορείτε να βρείτε εδώ http://www.terminal119.gr/show.php?id=467 ). Παρά την όποια αντιπαράθεση ακολουθεί θα θέλαμε και από εδώ να δηλώσουμε την αμετάκλητη συμπάθειά μας προς το πρόσωπο της Ρένας Μόλχο.
Αρχικά, θα θέλαμε να ομολογήσουμε κάποια λάθη μας από το προηγούμενο κείμενο. Πρώτο λάθος, όταν γράψαμε στο ελληνικό κείμενο για την πυρκαγιά του ‘17 στη Θεσσαλονίκη, εκ παραδρομής η «πυρκαγιά» μεταφράστηκε «εμπρησμός» στη γερμανική εκδοχή του κειμένου (αν και στην ουσία αγνοούμε τα στοιχεία που αποκλείουν τον εμπρησμό και κατά πόσο η γλώσσα λανθάνουσα τα αληθή λέγει…). Δεύτερο λάθος, στη γερμανική εκδοχή του κειμένου, εκ παραδρομής ο εβραϊκός οικισμός Campbell μεταφέρθηκε ως Kabel. Αυτά τα δύο πρώτα λάθη οφείλονται στο ότι η γερμανική δεν είναι η μητρική μας γλώσσα. Το τρίτο λάθος μας είναι η συγκριτική αναφορά μας στη Δανία ενώ ο ER αναφέρθηκε συγκριτικά της Ελλάδας μόνο στις «Γαλλία και Ολλανδία». Εδώ πρόκειται για ένα λάθος καθαρής αβλεψίας και ζητούμε συγγνώμη. Αλλά η ουσία της κριτικής παραμένει η ίδια μιας και στη Γαλλία, όπου κανείς, σύμφωνα πάντα με τον ΕR, δεν βοήθησε τους εβραίους και «ούτε θα μπορούσε να σκεφτεί να το κάνει», εξοντώθηκε το 25% του εβραϊκού πληθυσμού ενώ στην ελλάδα, όπου έκαναν ουρά για να βοηθήσουν οι χριστιανοί, εξοντώθηκε το 86% του εβραϊκού πληθυσμού.
Όσο για τον σωστό αριθμό των αθηναίων εβραίων, περιοριζόμαστε στην αναφορά μερικών από τις πηγές από τις οποίες αντλήσαμε τα στοιχεία μας όπως: Bernard Pierron[i] που γράφει για 1,500 ανθρώπους οι οποίοι εκτοπίστηκαν στις 2 Απρίλη 1943 από το Χαϊδάρι, το ΚΙΣ που σε ένα σημείο της ιστοσελίδας του γράφει για 800[ii] εκτοπισμένους συν τους ήδη συλληφθέντες και σε άλλο σημείο λεει για 1,000 εκτοπισμένους[iii]. Και από μια πιο οικεία πηγή για τον ΕR[iv], στην οποία επίσης γράφουν για 1,700 αθηναίους εβραίους εκτοπισμένους. Το αν φυσικά υπάρχει αύξηση του εβραϊκού πληθυσμού της Αθήνας μεταπολεμικά (από 3,000 πριν την Κατοχή σε 4,930 ανθρώπους μετά την Κατοχή), αυτό οφείλεται προφανώς στη συρροή από άλλες περιοχές. Πάντως, σε καμία πηγή στην οποία είχαμε εμείς πρόσβαση, δεν έλεγε ότι οι ελληνοχριστιανοί μάλωναν για το ποιος θα σώσει περισσότερους εβραίους – μάλλον το αντίθετο συνέβη σε πολλές περιπτώσεις. Το ότι αυτά τα στοιχεία έρχονται σε αντίφαση με αυτά που αναφέρει η κα. Μόλχο και ο ΕR, δείχνει ότι τουλάχιστον δεν υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα του γεγονότος. Το να τα παρουσιάσει κάποιος όμως όλα ρόδινα γιατί κατά σύμπτωση βοηθά στην διαιώνιση των μύθων δημιουργεί αυτομάτως ερωτηματικά και αμφισβήτηση… ακόμη και αν το οποιοδήποτε αποτέλεσμα δεν αλλάζει ούτε στο ελάχιστο την εκτίμηση μας για τον ρόλο του ελληνοχριστιανικού πληθυσμού.
Πριν μπούμε στην ουσία της διένεξης αυτής, θα πρέπει ωστόσο να πούμε και κάτι ακόμη: να απαντήσουμε στην κα. Μόλχο δίνοντας της δίκιο σε μια σειρά ισχυρισμών της. Πρώτον, η αλήθεια είναι ότι πράγματι το κείμενο «Ελληνική Μυθολογία» που γράψαμε είναι μια προκλητική επιστολή και καλώς την επικρίνει σαν τέτοια. Η αλήθεια είναι ότι προσπαθούμε να προκαλούμε συζητήσεις ενάντια στον ελληνικό αντισημιτισμό, ζήτημα το οποίο οι Έλληνες έχουν μάθει εδώ και χρόνια να θάβουν κάτω από το χαλί (το αν είναι και άστοχη η επιστολή μας θα το εξετάσουμε σε λίγο). Επιπλέον, κατανοούμε και την εντύπωση της κας. Μόλχο πως ότι γράψαμε το γράψαμε προς επίδειξη γνώσεων και εντυπωσιασμό, όχι βέβαια γιατί πράγματι κάναμε κάτι τέτοιο, αλλά μάλλον γιατί είναι λογικό να έχει διαπιστώσει πως στην ελλάδα (όπως και στη γερμανία) η συντριπτική πλειοψηφία «των ειδικών» μη-εβραίων, που μελετούν και εργάζονται για την καταπολέμηση του αντισημιτισμού είναι συνήθως συγγραφείς-κερδοσκόποι, αυτάρεσκοι ακαδημαϊκοί, ειδικοί που προκαλούν καχυποψία και κάποιες φορές αναγούλες και, τέλος, υπηρέτες εθνικών-κρατικών συμφερόντων, καθόλα αντικρουόμενων με την ειλικρινή καταπολέμηση του αντισημιτισμού (βλέπε πχ. την επίσης ειδήμονα καθηγήτρια κα. Ετμεκτσόγλου που παραπονιέται για τα λεφτά που ζητάνε συνέχεια οι εβραίοι από τη γερμανία[v]). Πράγματι, η κα. Μόλχο πρέπει να έχει συνηθίσει να συναντά τέτοιους ανθρώπους που έχουν κάνει καριέρα (ή απλώς ξεπλένουν τις ενοχές τους) γράφοντας για το Άουσβιτς και άρα να θεωρεί πως η επίδειξη γνώσεων είναι ένα σύνηθες κίνητρο για να ασχοληθεί κάποιος με αυτό το βαρετό θέμα που είναι ο αντισημιτισμός. Πρέπει να δικαιώσουμε την κα. Μόλχο επίσης για το ότι αποκτήσαμε πρόσφατα τις γνώσεις μας περί αντισημιτισμού. Πράγματι, τις αποκτήσαμε σε μεγαλύτερη ηλικία από αυτή του σχολείου, μιας και η ελληνική μας εκπαίδευση σε νεότερη ηλικία δεν μπορούσε να μας βοηθήσει σε αυτό. Στο σχολείο δεν ενδιαφερόταν κανείς να μας μάθει για το Ολοκαύτωμα, στις οικογένειές μας τίποτα επίσης, όταν τουλάχιστον δεν ακούγαμε αντισημιτικά ανέκδοτα και για τον γιο του «Κοέν» που δεν σπουδάζει γιατί είναι έμποροι οι εβραίοι, οι φίλοι μας επίσης τίποτα, οι καλύτεροί μας δάσκαλοι τίποτα, ο «πολιτικός χώρος» τίποτα… Η νεότητά μας, μας παρέσυρε ίσως να πέσουμε με τα μούτρα στο ξεσκέπασμα κάποιων αντισημιτικών και ρατσιστικών ψευτιών και βρωμιών που εκτρέφει η ελληνική κοινωνία μέσα της εδώ και χρόνια, μολονότι δεν θα μπορούσαμε ποτέ φυσικά μόνοι μας να τα καταφέρναμε σε κάτι τέτοιο ολοκληρωτικά. Για αυτό και αντλήσαμε τις γνώσεις μας αυτές και από δικά της κείμενα για τον ελληνικό αντισημιτισμό, μιας και ελάχιστοι/ες έλληνοχριστιανοι/ίδες ιστορικοί/ες[vi] ασχολήθηκαν σοβαρά ποτέ με το ζήτημα (είπαμε, επικρατεί στην ελλάδα η αντικειμενικότητα και «η λατρεία των ειδικών»! Όπως και στη Γερμανία άλλωστε). Εξάλλου όσοι κι όσες ασχολήθηκαν ανιδιοτελώς, ούτε βραβεύτηκαν από κράτη, ούτε λεφτά πολλά έκαναν, ούτε από ενώσεις γερμανοτσολιάδων τιμήθηκαν. Αυτή ήταν η μοίρα τους για το μίζερο θέμα που διάλεξαν. Πρέπει να δικαιώσουμε την κα. Μόλχο για το ότι είμαστε λιγάκι άσχετοι από τα της ελλάδας (σε καμία περίπτωση δεν θα θέλαμε να συγκριθούμε με την ίδια προφανώς για το επίπεδο γνώσεών μας), λόγω των κυρίαρχων ταμπού και των πέπλων σιωπής που έχουν ρίξει από όλες τις πλευρές. Και μάλιστα καταλάβαμε ότι όποιος τολμήσει να τα ξεπεράσει όλα αυτά βάζοντας ερωτήματα του είδους που βάλαμε στο γράμμα μας προς το Konkret, μαθαίνει ότι αυτά πρέπει να τα αφήσει για τους ειδήμονες (αυτούς που όλα αυτά τα χρόνια τα λύνουν όλα «ακαδημαϊκά»).
Όταν οι έλληνες έσωζαν εβραίους…
(και όταν οι γερμανοί έσωζαν την ιστοριογραφία)
Δύο, όμως, είναι τα προβλήματά μας με την επιστολή της κυρίας Μόλχο.
Το πρώτο – μεθοδολογικό κάπως – αφορά στην απαξίωσή μας εξαιτίας υποτίθεται μιας απερίσκεπτης νεότητας που δεν έχει δικαίωμα να αντιμιλά ενώπιον τέτοιου επιπέδου ειδικών. Το πρόβλημα όμως που εμείς θέσαμε δεν έχει να κάνει με νεότητα ή γήρανση, ηλικιακές θέσεις που φύσει δικαιώνουν ή όχι πάντα κάποιον συγκεκριμένο σε έναν διάλογο. Το πρόβλημά που θέσαμε δεν είναι ούτε πρόβλημα κάποιων που μπορούν κατ’ αποκλειστικότητα να το χειρίζονται βάσει της ειδικότητάς τους, μιας και η διαχείρισή του θα έπρεπε να ανήκει σε ευρύτερα κοινωνικά κομμάτια. Το πρόβλημα που θέσαμε, τέλος, δεν εξαρτάται από αντικειμενικές θέσεις, αξιώματα και λογικούς υπολογισμούς. Δεν θα μας ενδιέφερε, για παράδειγμα, να μελετήσουμε το Ολοκαύτωμα αντικειμενικά με την έννοια που φτάσαμε τώρα να το συζητάμε, το πόσο μεγάλα ή μικρά ήταν τα εγκλήματα των προγόνων του ER, από τη στιγμή που θα μπορούσε κάλλιστα να αποφευχθούν, αν οι πρόγονοί του συγκρατούσαν κάπως το πάθος τους.
Αυτό που μας ενδιαφέρει, λοιπόν, είναι να πάρουμε θέση απέναντι σε αυτόν τον βάλτο, τον ελληνικό αντισημιτισμό και να τον καταπολεμήσουμε όπου και όπως μπορούμε… και σε σχέση με τον οποίο δεν έχουν βελτιωθεί τα πράγματα τα τελευταία χρόνια, αλλά μάλλον αναζωπυρώνονται (αν συνυπολογίσουμε τις συχνές πλέον βεβηλώσεις νεκροταφείων, συναγωγών κτλ). Αυτή η εμμονή μας εξάλλου είναι που έχει αναδειχθεί σε μέγιστη μαζοχιστική δραστηριότητα και η οποία στην ελλάδα μπορεί να σου προσφέρει κυρίως εχθρούς (στη δουλειά, τον πολιτικό χώρο, στην οικογένεια, στις φιλίες, στο πανεπιστήμιο) και ελάχιστους διαλεχτούς φίλους. Αυτά είναι και τα συνήθη οφέλη μας από αυτές τις συχνές-πυκνές επιδείξεις γνώσεων που κάνουμε… δίπλα στις προϋπάρχουσες παλιές βρισιές («πράκτορες της πρεσβείας»[vii], «τσιράκια των ΗΠΑ», «τα παίρνετε από τον Σόρος», «φιλοσιωνιστές», «ανθέλληνες», «απάτριδες», «προδότες» κλπ (οι τελευταίες αποτελούν επαίνους στην πραγματικότητα).
Το δεύτερο πρόβλημά μας είναι ότι, κατά τη γνώμη της Ρένας Μόλχο, δεν γνωρίζουμε τίποτε για την… άλλη όψη του ζητήματος, τη σωτήρια συμπεριφορά των λιγοστών ελληνοχριστιανών ατόμων και ομάδων της αντίστασης κατά την περίοδο του Ολοκαυτώματος. Αυτό φυσικά δεν είναι αλήθεια. Στην επιστολή μας, με τον τίτλο «Ελληνική Μυθολογία», λέγαμε εξάλλου ότι είμαστε εξοικειωμένοι με τέτοιες περιπτώσεις και πως αποδίδουμε σεβασμό σε κάθε μία από αυτές τις περιπτώσεις. Ωστόσο, οι λιγοστές περιπτώσεις, τις οποίες αναφέρει και ο ER προέρχονταν από τοπική ή ιδιωτική πρωτοβουλία μόνον και όχι από συντονισμένες ενέργειες κράτους, κοινωνικών ομάδων ή της αριστεράς.
Συγκεκριμένα γράφαμε «Οι μεμονωμένες περιπτώσεις, που αναφέρει και ο αρθρογράφος (αλλά και άλλες, ακόμη και από τοπικές ομάδες του εαμ/ελας) που φυσικά αξίζουν όλο μας το σεβασμό και αναγνώριση ήταν μόνο από ιδιωτική ή τοπική πρωτοβουλία. Η στάση της απόλυτης πλειοψηφίας του χριστιανικού πληθυσμού απέναντι στους εκτοπισμούς και στο ολοκαύτωμα ήταν είτε ουδέτερη είτε θετική (λόγω του επικρατούντα αντισημιτισμού αλλά και λόγω των -μετά τους εκτοπισμούς – ακολουθούντων πλιάτσικων και κατασχέσεων των περιουσιών των ελλήνων εβραίων). Έτσι ούτε οι προσπάθειες του αρχιεπισκόπου δαμασκηνού αλλά και άλλων, δεν μπόρεσαν να αποτρέψουν την εξόντωση σχεδόν του ήμισυ των εβραίων της Αθήνας (από τους 3.500 μόνο 1.800 σώθηκαν)». Δεν απαριθμήσαμε ούτε αναφερθήκαμε ονομαστικά στις φωτεινές εξαιρέσεις γιατί απλώς δεν ήταν αυτό το θέμα μας και δεν θα μπορούσε να είναι αυτό. Μετά το κείμενο, αναγνώστες μας επεσήμαναν πως έπρεπε να αναφερθούμε τουλάχιστον στην περίπτωση της Ζακύνθου όπου σώθηκε όλος ο πληθυσμός και είναι πράγματι μοναδικό για την Ελλάδα. Και πρέπει να πούμε ότι μετά τη Ζάκυνθο, στις διασώσεις εβραίων έχει πρωτοκαθεδρία η Θεσσαλία, η Εύβοια, η Αθήνα. Αυτά. Σε όλες τις άλλες περιοχές, τα ποσοστά εξόντωσης είναι εξαιρετικά υψηλά… από τα υψηλότερα φυσικά στην Ευρώπη. Η Κέρκυρα έχασε το 91% των εβραίων της, η Θεσσαλονίκη το 95%, η Καστοριά 96% επίσης, οι Σέρρες 99%, η Δράμα 97%, τα Ιωάννινα το 91%, η Κρήτη το 98%, η Κως και η Ρόδος το 89%…[viii]
Εξάλλου – ίσως το σημαντικότερο – οι όσες περιπτώσεις διάσωσης έλαβαν χώρα, δεν αναιρούν την κατάχρηση τους ως μετασχηματιστών ιδεολογικών μύθων, αλλά το αντίθετο, μιας και ο λόγος της προβολής τους, δεν είναι ο ανθρωπισμός και η αξιέπαινη διάσωση των κυνηγημένων, αλλά η πολιτική-ιδεολογική τους εκμετάλλευση για άλλους σκοπούς, για την κατασκευή του μύθου ενός άσπιλου έθνους. Ενός έθνους, που εξοπλισμένο με τέτοια φανταστικά ηθικά εξαρτήματα, νομιμοποιεί σήμερα κάθε αντισημιτική και ρατσιστική βρωμιά του. Κι αυτό είναι κάτι που γνωρίζει πολύ καλά και η κα. Μόλχο και φυσικά ο ER, που έχει πάρει βραβεία, πως στην Ελλάδα δεν είναι καθόλου εύκολο να αποκρύψει ή να αγνοήσει – ακόμη και αν θέλει κάποιος – αυτή την «άλλη όψη» των διασώσεων εβραίων από έλληνες χριστιανούς γιατί όλοι θα τον βομβαρδίσουν για αυτή την «άλλη όψη» – και μόνο για αυτή την «άλλη όψη» – από την αρχή. Εξάλλου μην ξεχνάμε πως αυτό ήταν το βασικό μας κίνητρο για την «Ελληνική Μυθολογία»… να βοηθήσουμε στο να σπάσει αυτή η γιγαντωμένη μυθολογία που έχει σφραγίσει κάθε αλήθεια γύρω από το εβραϊκό παρελθόν της χώρας.
Στην ελλάδα τα πράγματα είναι απλά. Όταν πριν από χρόνια ο Κούλογλου δούλευε στην κρατική τηλεόραση και πρόβαλε ντοκιμαντέρ για το Ολοκαύτωμα, μαθαίναμε για τη Ζάκυνθο, τη μόνη περίπτωση που οι έλληνες σώσανε στο ακέραιο τους εβραίους. Κανένα ντοκιμαντέρ για την Κέρκυρα – λίγα χιλιόμετρα παραπάνω – τα Γιάννενα, τη Ρόδο, τη Θεσσαλονίκη κτλ. Οι ειδικές εκδόσεις του Υπουργείου Εξωτερικών (γιατί Εξωτερικών άραγε, ε; μήπως γιατί οι έλληνες εβραίοι δεν ήταν τόσο έλληνες;) για το ελληνικό Ολοκαύτωμα αναφέρονται πρώτα και κύρια στις διασώσεις εβραίων από χριστιανούς. Σε κάθε λόγο Υπουργού για το Ολοκαύτωμα τα τελευταία χρόνια αναφορές γίνονται σε διασώσεις εβραίων από χριστιανούς. Σε κάθε μια κουβέντα που θα μπορούσε, ίσως, να ακουστεί κάπου επικριτικά, για τη στάση των ελλήνων χριστιανών (ιδιαίτερα στους κόλπους της αντικειμενικής, αγνής, ανιδιοτελούς και εξειδικευμένης ακαδημαϊκής κοινότητας), άλλες δέκα λέγονται για να τονίσουν την ελαχιστότατη αυταπάρνηση τους, ηρωισμό και αυτοθυσία τους. Σε πολλά ελληνικά σπίτια, ακούγαμε ιστορίες από τους παππούδες μας να λένε πως έσωσαν εβραίους όποτε χρειάστηκε, σε ντουλάπες και αμπάρια. Και άλλες τόσες ιστορίες, βέβαια, για τον χρυσό των εβραίων που βούλιαζε τα πλοία της διαφυγής τους στον Θερμαϊκό. Έλληνες αριστεροί, έλληνες δεξιοί το ξέρουμε: οι παππούδες μας σώζανε εβραίους στην Κατοχή!
Φτάνει πια… Έχουμε μπουχτίσει και από αυτές τις διαστρεβλώσεις.
Πόσο μάλλον όταν αυτές οι μυθολογίες (οι ελληνικές) λειτουργούν εις βάρος της αλήθειας για το ποιοι πράγματι διέσωσαν εβραίους. Αυτή ήταν δυστυχώς μια παραδρομή της κας. Μόλχο καθώς στην προσπάθεια της να προστατέψει τον ER, έγραψε πράγματα πολύ προβληματικά… όπως πχ ότι στα Βαλκάνια δεν υπήρξαν άλλοι που να ήταν τόσο μεγάλοι αρωγοί για τους εβραίους όσο οι Έλληνες…
Επειδή όπως φαίνεται, το γεγονός ότι στη Βουλγαρία (χριστιανικό κράτος) σώθηκε η συντριπτική πλειοψηφία των εβραίων δεν μετράει[ix], ας υπενθυμίσουμε την ακόμη φωτεινότερη εξαίρεση, την υπέροχη στάση μιας άλλης χώρας των Βαλκανίων και της Ευρώπης ολόκληρης σε αυτό το ζήτημα, της χώρας αυτής της οποίας τους υπηκόους βασανίζουν σήμερα οι αγνοί έλληνες πατριώτες (αστοί, αγρότες, ακαδημαϊκοί, αστυνομικοί κλπ): της Αλβανίας (κράτος με πλειοψηφία μουσουλμάνων αλλά και με μεγάλη παρουσία χριστιανών ορθόδοξων). Σε αντίθεση με κάθε άλλη χώρα, λοιπόν, κατά τη ναζιστική περίοδο οι Αλβανοί δεν παρέδωσαν ούτε έναν εβραίο, οι δε αλλοδαποί εβραίοι κρύβονταν κατά εκατοντάδες στην Αλβανία. Η Αλβανία ήταν η μόνη χώρα που αύξησε τον εβραϊκό της πληθυσμό στη ναζιστική περίοδο, καθώς από 200 Αλβανούς πριν το ‘39 κατέληξε με άνω των 2,000 εβραίων πληθυσμό (λόγος για τον οποίο τιμήθηκε από το μουσείο μνήμης του Yad Vashem με τον τίτλο των Δικαίων μεταξύ των λαών)[x]…. Μακάρι όλη η Ευρώπη να είχε κι άλλους σαν «τον πιο καθυστερημένο λαό των Βαλκανίων», όπως χαρακτήρισε τον αλβανικό λαό ο Α. Δαμήγος στην εφημερίδα «Ριζοσπάστης» στις 11/3/2001!
Δεν διακατεχόμασταν ποτέ από αντι-ακαδημαϊσμό και μίσος για τους διανοούμενους. Ίσα-ίσα θα λέγαμε. Αυτό όμως που σήμερα μας θέτει σε διαφορετική θέση από τον ER είναι ότι εμείς είμαστε ακτιβιστές και ερευνητές, όχι ιστορικοί-δημοσιογράφοι. Δεν ενδιαφερόμαστε συνεπώς να παρουσιάσουμε κάποιο βιβλίο ή να ασχοληθούμε με το επάγγελμα της δημοσιογραφίας. Ούτε περνάμε κάθε μας έκφραση από το ΚΤΕΟ του politically correct. Και άρα, ούτε καν περνάει από το μυαλό μας, η στεναχώρια που διακατέχει κάποιες ενώσεις και συλλόγους, ότι με την αθώωση του Πλεύρη θα «δυσφημισθεί η ελληνική δικαιοσύνη στην Ευρώπη και στον κόσμο». Και φυσικά ούτε κατά διάνοια, ότι θα έπρεπε να επαινέσουμε αυτή την φράση σαν «οξεία αντίδραση», όπως κάνει ο κ. ΕR. Αναρωτιόμαστε, τι μαργαριτάρια θα διαβάζαμε αν αντιδρούσαν ήπια και όχι τόσο οξυμένα.
Υπάρχουν φυσικά ακαδημαϊκές εξαιρέσεις (κάποιες τις προαναφέραμε στην υποσημείωση) τους οποίους παρακολουθούμε, αλλά όπως σε όλα τα επαγγέλματα (πχ τους έλληνες ταξιτζήδες κτλ) είναι οι πολλοί που χαλάνε την πιάτσα. Επειδή εμείς δεν αισθανόμαστε λοιπόν καμιά υποχρέωση να διατηρήσουμε τη λεγόμενη «ειρήνη μεταξύ ακαδημαϊκών», λέμε να οξύνουμε λιγάκι εις βάρος του κ. ER ο οποίος προτίμησε ως γνήσιος ειδικός να καλυφθεί πίσω από την κριτική της κα. Μόλχο.
Εκδώσαμε το αρχικό κείμενο μας γιατί ο ER πράγματι έκανε ένα λάθος σε ένα άρθρο του. Αυτό το λάθος κρίθηκε σημαντικό από μας για να γραφτεί κείμενο προς το Konkret μιας και σε ένα ριζοσπαστικό περιοδικό της Γερμανίας βλέπαμε ότι επαναλαμβανόταν ο μύθος πως οι χριστιανοί έσωσαν εβραίους στο Ολοκαύτωμα, μύθος που μπορεί να ακουστεί σε κάθε ελληνικό νοικοκυριό είτε λόγω ενοχών σήμερα των σημερινών παππούδων χριστιανών είτε βέβαια λόγω απλής μυθολογίας περί φιλοξενίας που συνοδεύει το ελληνικό πνεύμα από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, είτε γιατί ακούστηκε ότι και για αυτό υπάρχει κονδύλιο της ΕΕ… Αυτό καταδείξαμε στον ΕR. Απλώς και μόνον αυτό. Ο ER έγραψε, αγνοώντας πως η ελλάδα είχε ένα από τα μεγαλύτερα – αναλογικά – ποσοστά εξόντωσης στην Ευρώπη (86%)[xi], ότι οι χριστιανοί έσωσαν εβραίους και («μπορούσαν οι Εβραίοι να βασιστούν στην προστασία και τη βοήθειά τους») και μάλιστα σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από ότι σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Κάτι τέτοιο φυσικά δεν ισχύει. Και όχι μόνο δεν ισχύει αλλά διαστρεβλώνει και την τότε και την σήμερα εικόνα για τον ελληνικό αντισημιτισμό. Σε οποιαδήποτε χώρα, όταν δολοφονείται το 86% των Εβραίων της, δεν μπορείς, άμα είσαι λογικός, να γράφεις ότι οι εβραίοι μπορούσαν να βασιστούν στη βοήθεια των φίλων τους χριστιανών. Αυτή είναι η ταμπακιέρα.
Επιπλέον, στην προηγούμενη επιστολή μας αναφερθήκαμε εκτενώς, πέρα από το ζήτημα των διασώσεων, και σε άλλους ισχυρισμούς οι οποίοι αναδείκνυαν την αλήθεια του πράγματος: μιλήσαμε δηλαδή για το τι γινόταν πριν το Ολοκαύτωμα, για το πόσο μηδαμινή ήταν η αντίσταση, για το πόσο συνεργάσιμος ήταν ο πληθυσμός και για το πόσο βέβαια αμνήμονες και εξίσου αντισημίτες είναι σήμερα οι περισσότεροι έλληνες. Κάποιος που θα αντεπιχειρηματολογούσε, πιστεύουμε ότι θα έκανε μεγάλο σφάλμα να αγνοήσει λοιπόν τους λοιπούς ισχυρισμούς μας.
Την προηγούμενη φορά, για παράδειγμα, είχαμε στοιχεία για όλα αυτά χωρίς βιβλιογραφία, μιας και γράφαμε απλώς μια επιστολή. Αν θέλαμε βιβλιογραφικές αναφορές, θα μπορούσαμε φυσικά να τις έχουμε. Για να μην τρέχουμε να ψάχνουμε, θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε πηγές από τα ίδια φυσικά τα κείμενα της Ρ. Μόλχο: «…το κλίμα όμως ήταν σίγουρα εχθρικό, αφού ήδη από τον Απρίλιο του 1941 ορισμένοι Θεσσαλονικείς ανάρτησαν με πρωτοβουλία τους απαγορευτικές πινακίδες σε όλα τα εστιατόρια και τα καφενεία, με την ένδειξη ότι οι Εβραίοι ήταν ανεπιθύμητοι»[xii]. Επίσης, «Στις 6 Δεκεμβρίου 1942, ομάδα εργατών της τεχνικής υπηρεσίας του Δήμου ανέλαβε τη μαζική καταστροφή του νεκροταφείου, την οποία εκτέλεσε με εντυπωσιακό ζήλο. Άλλωστε η εντολή των γερμανικών αρχών για τη διατήρηση ορισμένων τάφων μοναδικής αρχαιολογικής και ιστορικής αξίας αγνοήθηκε, χωρίς κανένα κόστος»[xiii]. Γιατί να μην αναφέρουμε και ότι «Το 1948, ο Λευτέρης Σταυριανός ανέφερε ότι 12,000 άτομα (που οι περισσότεροι ήταν μάλλον συνεργάτες και δωσίλογοι) εκμεταλεύτηκαν την κατάσταση. Αντίθετα από τους Εβραίους δωσίλογους, ουδείς εξ αυτών τιμωρήθηκε, ενώ από τις 600 αγωγές για επιστροφή ακινήτων που διεκδίκησαν μια χούφτα Εβραίοι επιζώντες, μόνο 30 ακίνητα επιστράφησαν»[xiv].
Πρώτο συμπέρασμα, αν ήταν 12,000 οι συνεργάτες, ας φανταστούμε ότι αυτός ο αριθμός επί τέσσερα ήταν οι οικογένειες των συνεργατών Ελλήνων που ωφελούνταν στη Θεσσαλονίκη από το Ολοκαύτωμα – υπολογισμός που δεν ανήκει φυσικά καν σε εμάς. Αν 2 στους 3 ωφελούνταν από το Ολοκαύτωμα στη Θεσσαλονίκη, τότε όντως γιατί να το σταματήσει κανείς; Συμπέρασμα δεύτερο, αν σήμερα που δεν απαγορεύτηκε το βιβλίο του Πλεύρη από τα ελληνικά δικαστήρια, δυσφημείται η ελληνική δικαιοσύνη, τι θα έπρεπε να πάθει όταν μεταπολεμικά, από τις 600 αγωγές για επιστροφές ακινήτων επιστράφηκαν μόνο 30 ακίνητα (κι αυτά όχι μέσω αναγκαστικής εκτέλεσης αλλά μάλλον μέσω… της πειθούς των όποιων αλληλέγγυων ένοπλων κομμουνιστών;).
Έξοδος
Τώρα, το ότι ορισμένοι έσωσαν εβραίους συμπολίτες τους, παρόλα αυτά, δεν αναιρεί την προαναφερθείσα πραγματικότητα, ούτε την απαλείφει και, άρα, δεν αναιρεί και την κριτική προς τα ακραία λάθη του ER. Δευτερευόντως, οι δύο όψεις, δηλαδή αυτή της καταστροφής (με την παρεπόμενη εξάλειψή της στη συλλογική μνήμη) και η «άλλη», της διάσωσης (με τις κωδωνοκρουσίες και τον επετειακό της χαρακτήρα στην εθνική συνείδηση) δεν μπορούμε και δεν θα έπρεπε ποτέ να πούμε ότι είναι ίσης αξίας. Τρίτον, αν σκεφτούμε ότι σε λίγες εβδομάδες στη Θεσσαλονίκη εξοντώθηκαν 55,000 εβραίοι, καταστράφηκαν φυσικά οι 50 συναγωγές τους, οι χιλιάδες περιουσίες και τα σπίτια τους και τέλος ένα νεκροταφείο 450 χρόνων έτσι[xv], ελαφρά τη καρδία, δεν ξέρουμε τι σημαίνει να ισχυρίζεται στο άρθρο του ένας συγγραφέας-ιστορικός (ειδικός πάντα) ότι «σήμερα στην Ελλάδα ο αντισημιτισμός είναι κοινωνικά αποδεκτός» σε σύγκριση με την περίοδο του Ολοκαυτώματος. Πραγματικά δεν ξέρουμε. Ειδικά αν σκεφτούμε παράλληλα και τα πλιάτσικα, τις λεηλασίες των τάφων αλλά και των μαγαζιών, τη στάση του χριστιανικού πληθυσμού παραπλεύρως της πλατείας Ελευθερίας στις 12.7.1942 όταν χριστιανοί απολάμβαναν το θέαμα των δημόσιων εξευτελισμών των εβραίων από τους γερμανούς[xvi]. Τέταρτον, κάτι μεθοδολογικό πάλι. Ανεξάρτητα της όποιας μέχρι τώρα προσφοράς του συγκεκριμένου συγγραφέα, την οποία υπό άλλες συνθήκες θα μπορούσε κάποιος να αναγνωρίσει, δεν παύει να έχει γράψει μια σειρά χοντρών λαθών και δεν πιστεύουμε ότι οποιοσδήποτε πρέπει να έχει διαβάσει όλη τη βιβλιογραφία – αρθρογραφία του ER για να του κάνει κριτική σε ένα άρθρο του… Εξάλλου, αυτό σημαίνει να είναι κανείς σοβαρός συγγραφέας, να ξέρει τι γράφει ανά πάσα στιγμή και να μπορεί να το υπερασπιστεί ανεξάρτητα από οτιδήποτε άλλο. Την επόμενη φορά, αν θέλει, ας γράψει στον επίλογό του ότι απαγορεύεται η κριτική για όποιον δεν έχει διαβάσει όλα τα κείμενα του…
Εμείς πάντως θα συνεχίσουμε να επιμένουμε: Να ανοίξουν επιτέλους τα ερμητικά κλειστά αρχεία των διαφόρων υπηρεσιών, τραπεζών, κομματικών οργανώσεων κλπ για να μπει λίγο καθαρός αέρας στα μουχλιασμένα ντοκουμέντα της εξόντωσης και του οργανωμένου πλιάτσικου των περιουσίων μιας σημαντικότατης μερίδας του ντόπιου πληθυσμού. Να σπάσει επιτέλους το πέπλο της σιωπής (πχ δημοσιοποίηση των ονομάτων αυτών που ωφελήθηκαν και συνεχίζουν να ωφελούνται από το Ολοκαύτωμα) και να περάσουμε από τα ακαδημαϊκά συμπόσια και τις ατέρμονες συζητήσεις των ειδημόνων στην άμεση αντιπαράθεση με την αντισημιτική, ρατσιστική και εθνικιστική ελληνική πραγματικότητα… Ναι, δύσκολοι καιροί για φιλέλληνες…
Terminal 119 – για την κοινωνική και ατομική αυτονομία
29.9.2009
[i] Σελ. 283, Bernard Pierron, «Εβραίοι και Χριστιανοί στη Νεότερη Ελλάδα» (Πόλις, 2004).
[ii] http://www.kis.gr/files/2.pdf σελ. 38 και http://kis.gr/index.php/2008-10-31-15-02-57/2008-10-31-15-05-05/2009-04-30-09-28-10.html «Οι 800 αιχμάλωτοι έμειναν χωρίς τροφή και νερό στη Συναγωγή ως το σούρουπο του Σαββάτου. Ύστερα ήρθαν κλειστά καμιόνια, και τους μετέφεραν στο Χαϊδάρι, όπου έσμιξαν με τους άλλους Εβραίους που είχαν πιαστεί προηγουμένως. Εκεί οι δυστυχείς αιχμάλωτοι υπέστησαν τους συνηθισμένους ξυλοδαρμούς, εξευτελισμούς και κακοποιήσεις. Την Κυριακή 2 Απριλίου, οι Εβραίοι αιχμάλωτοι, μεταξύ των οποίων και οι ξένοι υπήκοοι, μεταφέρθηκαν με κλειστά αυτοκίνητα στο σταθμό του Ρουφ».
[iv] Απόσπασμα από το άρθρο «Ορεινοί καταδρομείς (Gebirgsjäger) και η εξόντωση των Αθηναίων Εβραίων»: «Την επόμενη μέρα έφεραν άλλους περίπου 1000 ανθρώπους, που μεταξύ άλλων, συνελήφθησαν από το αστυνομικό τμήμα των ορεινών καταδρομέων 18 (Polizei-Gebirgsjäger-Regiment 18), στην πλειοψηφία τους συλληφθέντες στα σπίτια τους, έτσι ώστε το απόγευμα τις 25 Μαρτίου 1944, να είναι φυλακισμένοι στο Χαϊδάρι περίπου 1.700 αθηναίοι εβραίοι και εβραίες. Μετά από 9 μέρες, στις 2 Απρίλη 1944, μεταφέρθηκαν κατά ομάδες στον κεντρικό σταθμό λεωφορείων Ρουφ και από εκεί, σε βαγόνια μεταφοράς ζώων στο Άουσβιτς και στο Νταχάου», με υπόδειξη στις μελέτες των Mark Mazower και Sevillias Errikos. http://nadir.org/nadir/kampagnen/mittenwald/2005/bro/Gebirgsjaeger-und-die-Vernichtung-der-Athener-Juden.html
[v] http://www.cafemorgenland.net/archiv/2009/2009.06.06_epanandi.htm Παραπομπή σε δηλώσεις της στην Καθημερινή στις 23.5.2009
[vi] Ας τους και τις αναφέρουμε: Ρένα Μόλχο, Ρίκα Μπενβενίστε, Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, Οντέτ Βαρόν-Βασάρ είναι οι βασικές/οι συγγραφείς, έπειτα κάποιοι πιο πρόσφατοι… όπως και οι αποκτηθείσες γνώσεις μας. Οπότε αν κάποιος διαβάσει όλες αυτές και λίγους ακόμη, τα έχει διαβάσει σχεδόν όλα από πλευράς ελληνικής ακαδημίας.
[vii] Η λέξη «πρεσβεία», σε συνδυασμό με τη λέξη «πράκτορας», ανήκει στους γνωστότερους και πιο συχνά χρησιμοποιημένους αντισημιτικούς κωδικούς ανάμεσα στους ελληνοαριστερούς. Διότι παρόλο που ο κωδικός δε γίνεται πιο συγκεκριμένος, γνωρίζουν ΟΛΟΙ, ποια πρεσβεία είναι αυτή που εννοείται. Όχι αυτή της γερμανίας, όχι της τουρκίας, όχι του καζακστάν ή οποιασδήποτε άλλης διπλωματικής αντιπροσωπείας από τις πολυάριθμες που βρίσκονται στην Αθήνα, αλλά της μόνης και όπως φαίνεται μοναδικής πρεσβείας… του Ισραήλ. Αυτός ο κωδικός είναι φυσικά θεμελιωμένος πάνω σε αδιάσειστες και τεκμηριωμένες ιστορίες. Σε ιστορίες από σκοτεινές πλεκτάνες και συνωμοσιολογίες της υπηρεσίας της πρεσβείας, ώστε να επηρεάσει το κοινωνικό και πολιτικό κλίμα της Ελλάδας, μέσω καλοπληρωμένων μεσιτών της. Για να κερδίσει κάποιος τον τίτλο «πράκτορας της πρεσβείας» πρέπει τουλάχιστον μια φορά στη ζωή του να στραφεί δημόσια ενάντια στον αντισημιτισμό και τον αντισιωνισμό. Αλλιώς δεν έχει καμία δυνατότητα να περιληφθεί στους «μισητούς ανάμεσα στους λαούς». Για αυτούς που είναι εβραϊκής καταγωγής, είναι φυσικά πολύ πιο εύκολο… αυτοί παίρνουν τον τίτλο αυτομάτως.
[viii] Τα στοιχεία αυτά είναι από αρχεία του ΚΙΣ, από την ιστοσελίδα του ΚΙΣ http://www.kis.gr/files/chr_olokautoma_eisag.pdf (σελ. 3) καθώς και το βιβλίο του Pierron.
[ix] Η Βουλγαρία υπήρξε σύμμαχος των ναζί στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και επέβαλε εξίσου αντισημιτική νομοθεσία στους εβραίους πολίτες της. Και βοήθησε στην εκτόπιση 11-14,000 περίπου εβραίων από την Ελλάδα και τη Γιουγκοσλαβία. Ωστόσο από τους 50,000 εβραίους της Βουλγαρίας, δεν παραδόθηκε κανείς. Κι αυτό συνέβη, παρά την αρχική θέληση της βουλγάρικης κυβέρνησης, γιατί σύμφωνα με κάποιες πηγές κινητοποιήθηκε ο ίδιος ο πληθυσμός της χώρας κατά την αντίσταση που προέβαλε τόσο στους ναζί όσο και στη βουλγάρικη κυβέρνηση (http://www.anarkismo.net/article/9678 ) ενώ σύμφωνα με άλλες πηγές γιατί «σημαντικές και δημόσιες διαμαρτυρίες από σημαίνοντες ηγέτες της πολιτικής και του κλήρου έκαναν τον Βασιλιά Μπόρις να ακυρώσει τα σχετικά σχέδια για τους εκτοπισμούς» (σύμφωνα με το Μουσείο του Ολοκαυτώματος των ΗΠΑ http://www.ushmm.org/wlc/article.php?ModuleId=10005355 ).
[x] Μεταξύ των διασωθέντων εβραίων της Αλβανίας υπήρξαν ακόμη και γερμανοεβραίοι, όπως ο Άλμπερτ Άινσταιν ο οποίος κατέφυγε στο Δυρράχιο για να σωθεί. Βλέπε στην Ελευθεροτυπία http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=45290 , στην Wahington Post http://newsweek.washingtonpost.com/onfaith/eboo_patel/2009/06/besa_world_war_ii_re-told.html αλλά και στην ιστοσελίδα του Yad Vashem, όπου φιλοξενούνται οι παρακάτω δηλώσεις του αμερικανού πρέσβη στην Αλβανία το 1934 «Δεν υπάρχει ίχνος διάκρισης εναντίον των εβραίων στην Αλβανία, επειδή η Αλβανία τυγχάνει ένα από τα σπανιότερα κομμάτια γης σήμερα στην Ευρώπη όπου η θρησκευτική προκατάληψη και το μίσος δεν υπάρχουν παρόλο που οι ίδιοι οι Αλβανοί είναι χωρισμένοι σε τρεις θρησκευτικές πίστεις». http://www1.yadvashem.org/about_yad/what_new/gershman/temp_index_whats_new_Gershman.html
[xi] Βλέπε και σελ. 75 στο κείμενο «Άουσβιτς: η ανάδυση μιας δύσκολης μνήμης» της Οντέρ Βαρών-Βασάρ από τον τόμο «Άουσβιτς: το γεγονός και η μνήμη του» (Καστανιώτης).
[xii] Σελ. 26, Μόλχο «Προβλήματα ένταξης της γενοκτονίας στη συλλογική εθνική μνήμη», 2007, από το βιβλίο «Άουσβιτς, το γεγονός και η μνήμη του», Καστανιώτης.
[xiii] Σελ. 33, Μόλχο, ό. π.
[xiv] Σελ. 39, Μόλχο, ό. π.
[xv] Για το θέμα του νεκροταφείου είναι εξάλλου η ίδια η Μόλχο που έγραψε πως «…επανήλθε στην επιφάνεια το 1942, που το ανέλαβαν οι Γερμανοί, προκειμένου να ικανοποιήσουν τις επιθυμίες ενός άλλου τμήματος του χριστιανικού πληθυσμού», σελ. 33 (υποσημ. 21), ό. π.
[xvi] Φωτογραφικό υλικό από την περιβόητη εκείνη μέρα και σχετικές αναφορές στο blog http://abravanel.wordpress.com/2009/06/06/photos_from_shoah_in_salonica/
αρχειο terminal119 